Omkoi
Purple Mountain
Omkoi Peaberry : Colorful Paper Mountain
กาแฟไทยคุณภาพดีจากดอยเปเปอร์ เป็นสันดอยที่กั้นระหว่าง อำเภอ ท่าสองยาง - อมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ อมก๋อยเป็นหนึ่งในกาแฟของคุณ "เสกสรร" ที่อยากให้รสชาติของกาแฟบอกเล่าเรื่องราวของเราคนบนดอย
Farmer : Seksan
Altitude : 1,200 m.a.s.l
Process : Natural Process
Taste Note: Orange, Grapefruit, Plum, Prune, Brown Sugar
บอกเล่าเรื่องราวของเราคนบนดอยผ่านรสชาติของกาแฟอมก๋อย
ทำไมถึงชื่อ ดอยเปเปอร์ หรือ Paper Mountain ?
ตามตำนานเล่าว่า...
สมัยก่อนมีมิชั่นนารีออกประกาศศาสนาเดินทางเท้าลัดเลาะข้ามผ่านเขาสลับไปมา พับไปพับมา เหมือนกระดาษ จึงเรียกดอยนี้ว่า Paper mountain
เส้นทางสูงชันสลับซับซ้อน สันดอยเปเปอร์ที่กั้นระหว่าง อำเภอ ท่าสองยาง -อมก๋อย แหล่งเพาะปลูกในหมู่บ้านเล็กๆ ตำบล แม่ตื่น อำเภอ อมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ คุณเสกสรร ดีชอ เกิดและเติบโตที่บ้านแม่เทย หมู่ 12
ต่อมาได้ย้ายออกจากหมู่บ้าน โดยเข้าเรียนและพักอยู่ที่โรงเรียนในตัวตำบล จนเรียนจบ ม.6 และได้ไปศึกษาต่อที่ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ระหว่างที่ ได้ใช้ชีวิตในกรุงเทพ 5 ปี ทำให้ได้รู้ว่าตัวเองนั้น ไม่เหมาะกับสังคมเมือง จึงเริ่มมีแนวคิดที่จะกลับไปหางานทำที่บ้านหลังจากสำเร็จการศึกษา
เมื่อกลับมาที่เชียงใหม่ได้รู้จักกับเพื่อนที่พาไปดื่มกาแฟ ทำให้เกิดความคิดในการทำกาแฟขึ้น เพราะตั้งแต่เกิดมาจำความได้ก็เห็นต้นกาแฟที่ปลูกในชุมชน และในสมัยเด็กๆ พี่ชายก็ได้ปลูกกาแฟไว้แปลงหนึ่งด้วย อีกทั้งพี่ชายยังเป็นเจ้าหน้าที่ใน หน่วยจัดการต้นน้ำ ดอยเปเปอร์ สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่16 เชียงใหม่ ได้ปลูกกาแฟพร้อมกับการฟื้นฟูป่า
การกลับมาบ้านในครั้งนี้
ได้เริ่มศึกษากาแฟอย่างจริงจังและทำให้รู้สึกตื่นเต้นเป็นอย่างมาก
เพราะสิ่งที่ได้ค้นพบคือ..."ในโลกของกาแฟ มันกว้างไกลและยิ่งใหญ่มาก"
ปี 2564 นี้ถือเป็นปีที่ 4 แล้วที่ได้กลับมาต่อยอดแปลงกาแฟที่ถูกทิ้งไว้ตั้งแต่เด็ก ตั้งแต่เริ่มทำการ Process ส่งให้เพื่อนหรือ คนที่ชิมเก่ง ผู้เชียวชาญที่สามารถให้คำแนะนำ ปรับปรุง และพัฒนาตนเองมาตลอด
“เรามีความสุขกับการทำสิ่งนี้คือ เวลาเราไปสวนกาแฟคือ มันร่มรื่น เต็มไปด้วยเสียงนกนาๆ ชนิด
โดยเฉพาะช่วงที่ เก็บเกี่ยวผลเชอรี่ ธรรมชาติที่ไม่ถูกทำลาย ไม่ต้องเผา ไม่ต้องตัดไม้
สำหรับผมแล้ว มองว่ากาแฟสร้างรักษาสิ่งแวดล้อมและสร้างสังคมที่ดีได้”
กาแฟรักษาป่าและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนบนดอยได้ดี สิ่งแวดล้อมดี การพัฒนาและเรียนรู้ การสร้างคุณภาพเพื่อให้ทันต่อความก้าวไปของโลกอย่างไม่หยุดยั้ง..
Brewing GUIDE
Brew (Sounds like Broo)
คือนิยามที่ใช้อธิบายกระบวนการทำกาแฟทั้งหมด (ชงกาแฟ ดริป ฯลฯ)
Extraction
Extraction การสกัด หมายถึง กระบวนการแยก (separation) โดยใช้ของเหลวอีกชนิดหนึ่งเป็นตัวทำละลาย สารที่ต้องการแยกโดยให้ละลายออกมาในตัวทำละลาย
Strength หรือ Body คือความเข้มข้นที่เกิดขึ้นในกาแฟ (1.15-1.45%)
***การสกัดที่ยอดเยี่ยมคือ Balance เป็นความสมดุลระหว่าง Extraction and Strength
More Extraction : Over Extraction
Over - Extraction > 22%
การสกัดที่ออกมามากเกินไป จะทำให้กาแฟมีสีเข้ม รสขม น้ำหนักมาก และอาจมีรสชาติเหมือนยา
(สำหรับกาแฟคุณภาพสูง อาจจะสามารถ สกัดได้ มากกว่า 22%)
Less Extraction : Under Extraction
Under - Extraction < 18%
การสกัดน้อยเกินไป จะทำให้กาแฟมีสีใส รสอ่อน ฝาด เปรี้ยวแหลม น้ำหนักบาง และอาจมีกลิ่นเขียวคล้ายน้ำผัก
...
1.Ratio
Ratio คือ อัตราส่วน หรือปริมาณของ กาแฟ ต่อ น้ำ
(Ratio ขึ้นอยู่กับอุปกรณ์เครื่องชง วิธีการ และเทคนิคที่ใช้ในการบรูว์)
Ex. Ratio 1 : 15 (กาแฟ 1 กรัม น้ำ 15 กรัม)
บรูว์โดยใช้กาแฟ 16 กรัม น้ำ 240 กรัม (16*15 = 240)
More Ratio : More Weak
Less Ratio : More Strong
2.Grind Size
เป็นส่วนสำคัญของการบรูว์ และขนาดของกาแฟบดจะส่งผลต่อการสกัด
ผงกาแฟหยาบ
มีขนาดใหญ่ + มีช่องว่างระหว่างผงกาแฟกว้าง = ทำให้น้ำไหลผ่านเร็ว ใช้เวลาสกัดเร็ว ส่งผลให้เกิดการสกัดน้อย
(เหมาะสำหรับเครื่องชงแบบแช่ หรือกาแฟคั่วกลาง/เข้ม)
**หมายเหตุถ้ากาแฟคั่วอ่อนนำมาแช่ ใช้เรื่องของอุณหภูมิ + ระยะเวลาเพิ่ม
ผงกาแฟละเอียด
มีขนาดเล็ก + มีช่องว่างระหว่างผงกาแฟน้อย = ทำให้น้ำไหลผ่านช้า น้ำเข้าไปสกัดได้ทั่วทุกมุม ใช้เวลาสกัดช้า ส่งผลให้เกิดการสกัดมาก
(เหมาะสำหรับเครื่องชงแบบเอสเพรสโซ่ หรือกาแฟคั่วอ่อน)
**หมายเหตุขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ที่นำไปใช้
Fine Grinding : More Body
Coarse Grinding : More Bright
3.Time
คือระยะเวลาที่น้ำสัมผัสกับกาแฟ (ขึ้นอยู่กับอุปกรณ์เครื่องชง Grind Size, Temperature, Turbulence)
ระยะเวลาเร็ว = จะทำให้เกิดการสกัดเร็ว
ระยะเวลาช้า = จะทำให้เกิดการสกัดช้า
More time : More Body
Less time : Less Bitter
******* บดหยาบ + ระยะเวลาช้า = เพิ่มการสกัด (More Body)
บดละเอียด + ระยะเวลาเร็ว = ลดการสกัด (Less Bitter)
4.Temperature
อุณหภูมิน้ำ เป็นปัจจัยสำคัญที่ต้องเลือกใช้ให้เหมาะสม
คล้ายๆ กับการใช้ไฟทำอาหาร ไฟอ่อน = ไม่สุก , ไฟแรง = ไหม้
**แต่ไม่เหมือนซะทีเดียว น้ำเดือด 100 ไม่ได้ทำให้กาแฟไหม้ ทำให้สกัดสาร Caffeine ออกมาได้มาก กาแฟอาจจะมี รสขมกว่า การใช้น้ำที่อุณหภูมิ ต่ำกว่า
โดยปกติจะใช้อุณหภูมิน้ำประมาณ 91-96 องศาเซลเซียส
(ข้อมูล จากงานวิจัย ของ ICO ช่วง 94 องศา เป็น ช่วงที่ สกัดสารละลายออกมาได้มากที่สุด
(ขึ้นอยู่กับ การแปรรูป ระดับการคั่ว โปรไฟล์รสชาติ ความสดใหม่ และความต้องการการสกัด)
อุณหภูมิน้ำที่สูงเกินไป = สกัดมาก
(เหมาะกับกาแฟคั่วอ่อน หรือมีรสชาติอ่อน)
อุณหภูมิน้ำที่ต่ำเกินไป = สกัดน้อย
(เหมาะกับกาแฟคั่วเข้ม หรือมีรสชาติเข้ม)
Higher Temperature : More body
Lower Temperature : Less bitter
5.Turbulence
เป็นการหมุน หรือการคนผสม จะช่วยให้น้ำเข้าไปสกัดกาแฟได้ทั่วทุกมุม
Turbulence เปรียบเสมือนรสมือ ลักษณะการวน น้ำหนักมือ ระดับความสูง ขนาดสายน้ำ จังหวะและระยะเวลาของแต่ละคนไม่เหมือนกัน ยิ่งวนมากก็จะยิ่งทำให้เพิ่มการสกัดมากขึ้น
More Turbulence : More Body
Less Turbulence : Less Bitter
6.Water TDS
น้ำเป็นส่วนประกอบในกาแฟ Espresso ประมาน 90% และในกาแฟ Filter มีประมาณ 98.5% น้ำทำหน้าที่เป็นสารละลายและสกัดรสชาติออกมาระหว่างการบรูว์
การวัดผลรวมของแร่ธาตุที่มีอยู่ในน้ำ TDS หรือ Total Dissolved Solid (หลักๆจะมี แคลเซียม และแมกนีเซียม) จะช่วยให้รู้ว่าน้ำที่ใช้มีแร่ธาตุอยู่มากหรือน้อย และนำไปวางแผนหรือปรับปัจจัยการชงอื่นๆ เพื่อช่วยป้องกันการสกัดไม่ให้มากหรือน้อยเกินไป
TDS สูง = สกัดมาก (น้ำที่มีแร่ธาตุ หรือน้ำแร่)
น้ำที่ค่าแร่ธาตุสูง จะไปกัน Flavor กลุ่มโทน Enzymatic และอาจนำพารสชาติหรือสิ่งที่ไม่ดีในกาแฟออกมาด้วย (Over Extraction)
TDS ต่ำ = สกัดน้อย (น้ำที่ผ่านการกรอง)
น้ำที่ค่าแร่ธาตุต่ำ จะทำให้สกัดกาแฟออกมาได้น้อย รสชาติที่ได้จะมีความสว่าง เปรี้ยวแหลมหรือมีรสคล้ายน้ำต้มผัก (Under Extraction)
การผสมน้ำหรือปรับค่าน้ำให้ได้ TDS ที่ต้องการจะช่วยทำให้ควบคุมการสกัดได้ดี
More TDS = More Body
Less TDS = More Bright
****** TDS สูง + อุณหภูมิต่ำ + บดหยาบ = ลดการสกัด
TDS ต่ำ + อูณหภูมิสูง + บดละเอียด = เพิ่มการสกัด
การเข้าใจปัจจัยต่างๆ จะช่วยทำให้เรารู้ถึง เหตุและผล จากการบรูว์ในแต่ละครั้ง และสามารถนำไปปรับใช้ ทดลองหาเทคนิคที่เหมาะสม สนุกกับการบรูว์และการดื่มกาแฟในทุกๆวันนะคะ